حوزۀ ادبیات سیاسی غرب، نیکولو ماکیاولی را شخصیت مؤثری می‌شناسد که در انتقال دورۀ رنسانس ایتالیا به عصر روشنگری نقش برجسته‌ای داشته است. وی به عنوان مصلح اجتماعی یا منتقد سیاسی توانست افکار زمانۀ خود را دربارۀ حکومت، دین، اشرافیت و مردم تحت تأثیر قرار دهد. نظریه‌پردازان حوزۀ جامعه‌شناسی سیاسی، با استفاده از رسالۀ "شهریار" و کتاب "گفتارها"، اعتقادات سیاسی ماکیاولی را دربارۀ یک عمل سیاسی، به سه بخش؛ زیرساخت و مبانی فکری، روش و شیوۀ اجرا و درنهایت به بخش هدف تقسیم‌بندی می‌کنند: الف- مبانی فکری یک رفتار سیاسی عبارت‌اند از: 1-ویرتو (فضیلت) 2–بخت یا اقبال 3-جدایی اخلاق از سیاست 4-تشریح انواع شهریاری‌ها 5-تعادل طبقات. ب- شیوه‌نامۀ اجرایی حوزۀ سیاسی عبارت است از: احکام ده‌گانه. ج- هدف از فعالیت سیاسی عبارت است از: دستیابی به مقولۀ قدرت، صیانت و افزایش آن. نگارنده رفتارهای سیاسی به‌کاررفته در داستانِ "پادشاهی جهود که نصرانیان را می‌کشت" مولوی را بسیار همخوان با اعتقادات سیاسی ماکیاولی می‌داند. در این راستا، در نوشتۀ حاضر، ابتدا اعتقاد سیاسی یادشده، به طور اجمال، به بیان می‌آید. سپس، به صورت توصیفی- تحلیلی، مفاهیم به‌کاررفته در داستان مثنوی با مبانی اندیشۀ ماکیاولی، مورد تطبیق قرار می‌گیرد. در پایان نتیجه‌گیری می‌شود؛ که در داستان یادشده، گونۀ رفتاری حاکمیت با مردم، در بسیاری از زوایا با تعاریف و انتظارات ماکیاولیایی همخوانی نزدیکی دارد.
کاپلان و سادوک (1387)، خلاصۀ روان‌پزشکی علوم رفتاری – روان‌پزشکی بالینی (ترجمۀ فرزین رضایی)، تهران: ارجمند.
گال، مردیت و والتر، بورگ و جویس، گال (1382): روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی (جلد اول)؛ ترجمه احمدرضا نصر و همکاران، چاپ اول، تهران، سمت.
ماکیاولی، نیکولو (1388)، شهریار، ترجمۀ داریوش آشوری، تهران: نشر آگاه.
----------(1383) گفتارها، ترجمۀ محمدحسن لطفی، چاپ دوم، تهران: خوارزمی
مولوی، جلال‌الدین محمد (1373)، مثنوی معنوی، تصحیح رینولد نیکلسون، به اهتمام نصراله پورجوادی، جلد اول، تهران: امیرکبیر.
غنی زاده, ابوالفضل. (1397). نگاهی جامعه شناختی به داستان سوم دفتر اول مثنوی معنوی (مطالعۀ موردی داستان سوم مثنوی بر اساس مبانی نظری نیکولو ماکیاولی). علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی, 10(37), 123-138.
MLA
ابوالفضل غنی زاده. "نگاهی جامعه شناختی به داستان سوم دفتر اول مثنوی معنوی (مطالعۀ موردی داستان سوم مثنوی بر اساس مبانی نظری نیکولو ماکیاولی)". علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی, 10, 37, 1397, 123-138.
HARVARD
غنی زاده, ابوالفضل. (1397). 'نگاهی جامعه شناختی به داستان سوم دفتر اول مثنوی معنوی (مطالعۀ موردی داستان سوم مثنوی بر اساس مبانی نظری نیکولو ماکیاولی)', علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی, 10(37), pp. 123-138.
VANCOUVER
غنی زاده, ابوالفضل. نگاهی جامعه شناختی به داستان سوم دفتر اول مثنوی معنوی (مطالعۀ موردی داستان سوم مثنوی بر اساس مبانی نظری نیکولو ماکیاولی). علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی, 1397; 10(37): 123-138.
)