نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران
2 استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران
3 استادیار زبان ادبیات فارسی، واحد قائمشهر،دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران
چکیده
رئالیسم، مکتبی ادبی، تاثیرگذار، عینی و بیرونی است که در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه ظهور کرد و به سرعت گسترشیافت و شاعران، نویسندگان و هنرمندان را به سوی خود کشاند. در ایران نیز همگام با حرکت مشروطهخواهان، در عرصۀ هویّتی نیز دگرگونیهایی در عناصر هویّتبخشی ایرانی بهوجودآمد و شاعران و نویسندگان به هویّت ملّی و انحطاط و عقبماندگی کشور توجّه نشاندادند. فرّخی یزدی و عارف قزوینی شاعران انقلابی این عصر، با گرایش شدید به آزادیخواهی و حمایت از کارگران و کشاورزان، به اوضاع کشور توجّه نشاندادند. مقالۀ حاضر درصدد است با بهرهگیری از روش تحلیل محتوا، (توصیفی- تحلیلی) میزان توجّه به مولّفههای هویّتی رئالیسم انقلابی در اشعار دو شاعر رئالیست عصر مشروطه را مورد تحلیل و تبیین قراردهد. بدین منظور، مولّفههای هویّتی رئالیسم در شعر آنان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتهاست. یافتههای این بررسی نشان میدهد شاعران رئالیست عصر مشروطه توجّه ویژهای به شاخصهها و عناصر هویّتی رئالیسم انقلابی داشتهاند و با بهرهگیری از جلوههای گوناگون ادب پایداری آیینی(اسلامی) و ملّی، مخاطبان خود را به مبارزه و پایداری ترغیب و تشویق مینمایند.
کلیدواژه‌ها
کتابها
- آجودانی، ماشاالله (1387) یا مرگ یا تجدّد، تهران: اختران.
- آرین پور، یحیی (1372) از صبا تا نیما، جلد اوّل، تهران: زوار.
- اسلامی ندوشن، محمّد علی (1368) روزها، تهران: سپهر.
- امینپور، قیصر (1386) سنّت و نوآوری در شعر معاصر، تهران: علمی فرهنگی.
- پاینده، حسین (1393) داستان کوتاه در ایران، تهران: نیلوفر.
- جنکینز، ریچارد (1381) هویّت اجتماعی، ترجمۀ توران یاراحمدی، تهران: شیرازه.
- رودکی، جعفربن محمّد(1345) دیوان اشعار، به کوشش خلیل خطیب رهبر، انتشارات صفی علیشاه.
- سپانلو، محمّدعلی (1369) چهار شاعر آزادی، تهران: شقایق.
- سعدی، مصلحالدّین (1367)کلیّات سعدی، به اهتمام محمّدعلی فروغی، تهران: امیرکبیر.
10. سیّد حسینی ، رضا (1385) مکتبهای ادبی، تهران: نگاه.
11. عارف قزوینی، ابوالقاسم (1347) کلیّات دیوان، تدوین سیف آزاد، انتشارات امیرکبیر.
12. عارف قزوینی، ابوالقاسم (1381) دیوان عارف قزوینی، تدوین محمّدعلی سپانلو و مهدی اخوّت، تهران: نگاه.
13. فتحی، نصرالله (1390) عارف و ایرج، تهران: چاپ خش.
14. فرّخی یزدی، محمّد (1357) دیوان فرّخی یزدی، به اهتمام حسین مکّی، تهران، انتشارات امیرکبیر.
15. فرّخی یزدی، محمّد (1363) دیوان فرّخی یزدی، به اهتمام حسین مکّی، تهران: امیرکبیر.
16. گل محمّدی، احمد (1381) جهانی شدن؛ فرهنگ و هویّت، جلد1، تهران: نشرنی.
17. لیتل، دانیل (1386) تبیین در علوم اجتماعی، ترجمه: عبدالکریم سروش، تهران: صراط.
18. محمّدی، حسنعلی (1375) شعر معاصر ایران از بهار تا شهریار، جلد 1، تهران: ارغنون.
19. مسرّت، حسین (1384) پیشوای آزادی، تهران: رهنما.
20. میرزایی، حسن (1386) مبانی فلسفی تئوری سازمان، تهران: سمت.
21. مهرور، زکریا (1382) عارف قزوینی، تهران: علمی.
22. نرودا، پابلو (1393) مجموعه اشعار پابلو نرودا، ترجمۀ سیروس شاملو، تهران: نگاه.
نشریهها و مقالهها
23. ابوالحسنی، سیّد رحیم (1386) مولّفههای هویّت ملّی؛ با رویکرد پژوهشی، فصلنامه سیّاست، ش38، صص22-1.
24. حسنی، سیّد حمیدرضا (1385) مناسبات بین فهم و تبیین در علوم انسانی و علوم طبیعی، حوزه و دانشگاه- روششناسی علوم انسانی، ش 47، صص 7-5.
25. فتوحی، محمود (1375) شکلگیری رئالیسم ایرانی، در ]کنفرانس بین المللی جایگاه زبان و ادبیّات فارسی در بنگلادش[، 2006 دانشگاه داکا بنگلادش، 6-7 خرداد 1375، صص 17-15.
26. موحّد ابطحی، سید محمّدتقی (1385) گزارشی از کارگاه آموزشی پارادایمهای علوم انسانی ، حوزه و دانشگاه. روششناسی علوم انسانی، سال دوازدهم، ش 48، 154- 135.
27. نوچه فلاّح، رستم (1383) هویّت؛ واقعیّتی ثابت یا سیّال، مبانی نظری هویّت و بحران هویّت، علیاکبر علیخانی، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی،صص39-35.
- Gioia,DA “Multiparadigm perspective on theory buiding” the academy of management review, V.15, N.14, 1990 , P.584-602 .
